Görünenden çok daha fazla anlam ifade eden sözcükler arasında bulunan “hayır” ve “evet” sözcükleri hayatımızın merkezinde bulunan ve insanlarla olan ilişkilerimizi yürütmemizi sağlayan iki büyülü sözcüktür. Evet sözcüğü olumlu ve yapıcı bir sözcük olarak karşımıza çıkarken hayır sözcüğü genelde olumsuz ve yıkıcı bir etkiye sahiptir. Oysa bu iki sözcük de sabit bir anlamı olmayan ve içerisinde bulunulan duruma göre anlam yüklenmesi gereken sözcüklerdir.
Sağlıklı bir iletişim sürdürebilmek için bu iki sözcüğün mutlaka yerinde kullanılması gerekmektedir. İlişkilerdeki kişisel sınırların çizilmesinde büyük bir öneme sahip olan bu iki sözcük amaçlarımızı ve değerlerimizi yansıtmaktadır. Bu sözcüklerin kullanımı titizlikle yapılmalı ve kişilik karmaşası yaratılmasına sebep verilmemelidir.
Hayır diyememenin başlıca nedenleri nelerdir?
Pek çok insan için genellikle kullanımı zor olan sözcükler arasında yer alan “hayır” kelimesi, çoğu zaman yapmak istemediklerimizi yapmak zorunda bırakan bir süreci başlatmaktadır. Kişiler çocukluklarından bu yana edinmiş oldukları kültürel değerler ve ruh dünyalarında oluşan nedenlerden dolayı kimi zaman istemedikleri halde "hayır" sözcüğünü kullanmaktan çekinirler.
Çocukluktan başlayarak bazı ihtiyaçların devam etmesi için yapılan uyum davranışlarının neticesinde çevremizdeki insanları memnun etme eğilimi içerisinde oluruz. Muhtaç olduğumuz insanların kurallarına harfiyen uymak zorunda olduğumuzu düşündüğümüz zamanlarda hayır kelimesini kullanmaktan çekiniriz. Böylece yerli yerinde hayır sözcüğünü kullanmayı zamanla unuturuz.
Kişiler, kendi istek ve arzularına karşı gelse dâhi karşı taraf hoşnut olsun diye çabalamaktan kendilerinin ne hissettiklerini kapı arkası edebilmektedirler. Bu durum ortaya büyük sorunlar çıkmasına neden olabilmektedir. Karşı tarafı incitmekten korkmak ve reddedilmemek için kendi duygu ve düşüncelerini hiçe sayan kişiler zamanla travmatik olayların içerisinde kendilerini bulabilmektedirler. Grup üyelerine uyma isteği, gruptaki insanlar ile yakınlık kurma isteği ve uyumu bozmama düşüncesi akılda olan “hayır” kelimesinin önüne gem vurabilmektedir.
Kamusal ve özel hayatta evet sözüğünü kullanmak bizlere daha kolay bir seçenek olarak gelebilir. Evet sözcüğü ile cümleleri tamamlamak bazen de bir kaçış planı olarak görülmektedir. Evet sözcüğü ile tartışmalardan uzaklaşmış ve taraf olmaktan çekilmiş hissedebiliriz. Ancak yerli yerinde kullanılmayan bu sözcük kişileri daha büyük sorunlar ile yüzleşmenin eşiğine getirebilmektedir. “Hayır” diyebilme becerisi çevresel ve kültürel faktörlerden etkilenmektedir. Toplumda oluşturulan cinsiyet rolleri de kişilerin kendilerini özgürce ifade etmelerinin önüne geçen faktörler arasında yer almaktadır.
Nasıl hayır diyebiliriz?
Her zaman olumsuz bir sözcük olarak kullanılmayan “hayır” sözcüğü, zaman zaman gerekli olanı ifade etmekten başka hiçbir anlam içermez. Olaya bu yönden bakmalı ve gerektiği zaman kolaylıkla “hayır” kelimesini kullanmaktan çekinilmemelidir.
“Hayır” demek sanılanın aksine kişileri kötü insan yapmaz. Bunu bilerek hareket etmeli ve sonradan çıkacak sorunları baştan önlemenin daha faydalı olacağının bilincinde olunmalıdır. İlişkilerin temelini oluşturan iletişimin güçlü olması için “evet” kadar “hayır” kelimesinin de günlük hayatta kolaylıkla kullanılması gerekmektedir.
0 Yorum