Sabahattin Ali’nin kaç eserini okudunuz? Eğer bir eserini bile okumuşsanız kendinizi şanslı sayabilirsiniz. Çünkü kendisi hayat hakkında öğütlerini çok iyi veren bir yazar. “Değirmen” de Sabahattin Ali’nin toplam 16 öyküsünden oluşan bir öykü kitabıdır. İçindeki öykülerin konuları farklı olsa da hepsi Sabahattin Ali’nin ince kaleminden döküldüğü için kötü olması imkansıza yakın!
Eserlerinin beklenmedik sonlarıyla konuşulan Sabahattin Ali, inişli çıkışlı bir hayat hikâyesine sahip. Edebiyata ilgisi ömrü boyunca devam etmiştir. Ölümüyle ilgili farklı teoriler olsa da muazzam bir kalemin yok olmuş gerçeği değişmiyor. Belki daha nice Değirmenler, Kuyucaklı Yusuflar çıkardı.
Değirmen kitabına ismini vermiş öyküden kısaca bahsedecek olursak: Hikâye, bir çingene kabilesinin yazı geçirecek bir yer olarak değirmen yanını seçmesiyle başlar. Bu çingene kabilesinde dikkat çeken, uzun boylu ve gür sesli bir delikanlı vardır. Neredeyse gittiği her mekândan illa kendisine talip çıkar fakat bu delikanlı kabul etmez. Aşkın daha kutsal ve daha dokunulmaz bir şey olduğuna inanır. Çalgısından, sanatından şaşmaz.
Değirmencinin kızı da dünyalar güzelidir. Fakat küçükken geçirdiği bir kaza sonucu kolunu değirmen kayışlarına kaptırmıştır, kolu yoktur. Delikanlı bu kıza tutulur, onunla buluşur ve konuşur. Kız, delikanlı ne yaparsa yapsın kendini eksik hisseder ve bunun ezikliğini taşır. Bu yüzden kendini ondan soğutmaya çalışır, delikanlı da bunun farkındadır. Kız, ona sarıldığında sağ kolunun yerine elbisesinin kolu sallanacak ve hep yarım hissedecektir. Delikanlı da değirmencinin kızının hep üzüleceğini ve asla kendisini tam hissetmeyeceğini bilir. Ona ne kadar seni seviyorum dese bile bu sevginin o kolu yerine getiremeyeceğini bilir. Bu ezikliği sürekli hissettirmemek adına konuşmama kararı alırlar.
Burada anlatıcı kabilenin büyüklerinden birisidir ve der ki: "Ateş çoktan bacayı sarmıştı, bilseydim eğer kabileyi toplar en başından giderdim." Gerçekten de ateş bacayı sarıp sarmalar ve delikanlı artık içindeki hüznü tartamaz. Kendisini orman yollarına verip tüm gün şarkılar okur, çalgısını üfler. Bazen öyle bir hüzünlü çalar ki kabile tamamıyla kendini bu sese verir. Zamanla delikanlı çok daha fenalaşır, sararır solar. Ancak bir gün birdenbire çok neşeli olmaya başlar. Herkesi değirmene toplar ve bir konser vereceğini söyler. Delikanlının iyi hissetmesi kabileyi de sevindirir. Değirmen sahibi ile kızı da oradadır.
Kayışların hızla ve telaşla ilerlediği, farelerin deliklerine girdiği, pencerelerin tahtasının sallandığı o yağmurlu günde herkes oradadır. Delikanlı alır eline çalgısını, başlar üflemeye. Ama o ne üfleyiş! Resmen notalar ağlar, gökyüzü birazdan olacak o felaket için ağlar. Gözleri değirmencinin kızıyla her buluştuğunda içi titrer, sesi yetmez. Şarkının sonlarında birden çalgısını köşeye fırlatır ve kayışlara doğru koşar. "N'oluyor?" demeye bile kalmadan bir hayvan gibi homurdanarak ilerleyen kayışlar, delikanlının sol kolunu alıp gider. Delikanlının sol kolu yerine oluk oluk kan ve et parçaları vardır artık. Bayılmadan önce değirmencinin kızına bakıp "Eşitlendik." der.
Belki de aşk delilikti, belki de aşk sağ kolun boşluğunu sol kolla doldurmaktı. Bu mükemmel hikâyeyi okuduğumda anladığım şey; aşkın veya sevginin basit hisler olmadığı, onların daima kutsal ve uzak olmaları gerektiği. Düşünüyorum da kim sevdiği için kolundan vazgeçer? Ya sen, sevdiğine "Seni canımdan çok seviyorum!" derken gerçekçi miydin?
Bu kitapta bulunan diğer öykülere de gelirsek hepsi ayrı bir ders veren çok kıymetli öykülerdir. Zaten ilk öyküden sonra kitabı elinizden bırakmanız gerçekten çok zor. Benim puanım tam, kesinlikle tavsiye edebileceğim bir kitap. Ardından diğer öykü kitabı olan "Yeni Dünya"ya da bakabilirsiniz naçizane tavsiyemdir. Keyifli okumalar dilerim!
0 Yorum